Zwanger & Echo’s
Je hebt een positieve zwangerschapstest in handen! Het begin van een nieuwe uitdaging. Maar.. wat moet je nu vooral wel en niet doen?
Zodra je met je kinderwens aan de slag gaat is het verstandig om foliumzuur te slikken. Foliumzuur is vitamine B11. Wanneer je dit slikt verklein je de kans op het krijgen van een kindje met een open rug, een handicap. Slik je nog geen foliumzuur? Start daar dan nu mee! Er zijn ook veel dingen waar je beter terughoudend mee kunt zijn, zoals roken, alcohol en drugsgebruik. Dit kan schadelijk zijn voor je ongeboren kindje en gebruik hiervan brengt risico’s met zich mee. Ook zijn er bepaalde voedingsmiddelen die je beter even kunt laten staan. Je doet er verstandig aan geen rauw vlees, kazen van rauwe melk en vacuüm-voorverpakte vis (tenzij goed verhit) te eten. Vitamine A zit in hoge mate in leverproducten. Teveel vitamine A kan schadelijk zijn voor ongeboren kindjes, om die reden adviseren we om hier terughoudend mee te zijn. Voor actuele informatie over wat je wel en niet kunt eten, kun je de website van het Voedingscentrum raadplegen (klik hier). Ook heeft het voedingscentrum een handige app, namelijk ZwangerHap! (klik hier) Meer leefstijladviezen vind je onderaan deze pagina.
Tijdens je zwangerschap kom je regelmatig op ons spreekuur. Tijdens deze controles meten we je bloeddruk, beoordelen we de groei van je baarmoeder en luisteren we naar de hartslag van de baby of maken we een echo. Tijdens vindt er regelmatig een zwangerschapscontrole plaats. Dit schema geldt als richtlijn voor je zwangerschapscontroles
Je kunt bij ons kiezen voor reguliere zwangerschapszorg of Centering Pregnancy (CP). Reguliere zwangerschapszorg omvat korte individuele controles (15 minuten per controle gemiddeld). Wanneer je kiest voor Centering Pregnancy start je individueel en doorloop je na de tweede controle zwangerschapszorg in groepsvorm. Dit is een combinatie van zwangerschapszorg én een zwangerschapscursus in één. Deze controles duren langer (ongeveer 2 uur) en hebben telkens een wisselend thema. Zowel bij reguliere zorg als bij Centering Pregnancy vindt er een medische controle plaats van jou en je kindje. We meten onder andere je bloeddruk, controleren de hartslag van de baby en voorzien je van informatie voor dat moment. Hieronder vind je een schema wat als basis dient voor je zwangerschapscontroles. Ben je benieuwd welke informatie je kunt verwachten? Kijk dan eens bij onze brochures (klik hier).
Ouderschap: vaders & partners
Het krijgen van een kindje is natuurlijk een belangrijke gebeurtenis die beide ouders aangaat. Je zult al gauw merken dat veel informatie op de zwangere vrouw gericht is. Terwijl je je misschien juist samen wilt voorbereiden op het avontuur dat komen gaat. Kijk voor meer informatie en nuttige links in onze brochures (klik hier). Hier kun je veel informatie vinden én er is een speciaal kopje voor vaders/partners.
Leefstijladviezen
Alcohol
Het drinken van alcohol is tijdens de gehele zwangerschap schadelijk. Alcohol kan zelfs bij een pas bevrucht eitje terechtkomen. Daarom is het goed om te stoppen met alcohol vanaf het moment dat je zwanger wilt worden. In de 12 weken van de zwangerschap beginnen de organen van je kindje zich te vormen en ontwikkelen. Als je in deze periode alcohol drinkt, kun je dit proces verstoren.
Omdat de hersenen van je baby zich de hele zwangerschap door blijven ontwikkelen, is alcohol drinken op geen enkel moment in de zwangerschap helemaal veilig. Onderzoek heeft laten zien dat het gebruik van alcohol in de zwangerschap onder andere kan leiden tot vroeggeboorte, een laag geboortegewicht en Foetaal Alcohol Syndroom (FAS). Van geen enkele hoeveelheid alcohol kan met zekerheid gezegd worden dat dit ongevaarlijk is voor je (on)geboren kind. Daarom raden we het drinken van alcohol af. Wil je zwanger worden? Wist je dat het drinken van alcohol een nadelige invloed kan hebben op je vruchtbaarheid? Kijk voor meer informatie en tips in deze folder.
Roken
Het is vast geen nieuws voor je dat in tabaksrook zitten veel schadelijke stoffen zitten. Als je rookt gaan deze stoffen via je longen naar je bloed. Door deze stoffen kan het bloed minder zuurstof en voeding naar je baby vervoeren.
Bovendien komen de schadelijke stoffen via jouw bloed ook in het bloed van je baby terecht. Hierdoor gaat de hartslag van je kindje omlaag en wordt zijn of haar ademhaling trager. Ook kan je kindje het benauwd krijgen. Wil je meer lezen over de risico’s van roken? Of wil je tips om te helpen het roken te minderen? Of nog beter: wil je helemaal stoppen? Lees dan deze folder.
Drugs
Het gebruik van drugs tijdens de zwangerschap wordt sterk afgeraden. Als je softdrugs gebruikt, kan dat nadelige gevolgen hebben voor je baby, zoals een verhoogde kans op miskraam en vroeggeboorte. Dat effect wordt versterkt als je softdrugs combineert met alcohol of tabak/roken.
Harddrugs, zoals cocaïne, ecstasy (XTC) en heroïne worden in de zwangerschap zeer sterk afgeraden. Harddrugs zijn zeer slecht voor een ongeboren kindje.
Mocht je drugs gebruiken of gebruikt hebben, vertel dit dan aan ons of aan je huisarts. Praat er open over en wees niet bang om te vertellen wat en hoeveel je gebruikt (hebt). Ben er open over, zodat we je van de best passende zorg kunnen voorzien. Meer informatie over drugsgebruik in de zwangerschap vind je in deze folder.
Besmettelijke ziekten
Er zijn veel verschillende besmettelijke ziekten. Wanneer is een ziekte voor jou en je kindje gevaarlijk? Dit verschilt per ziekte, per periode en per zwangere. Een overzicht van alle infectieziekten en bijpassende adviezen vind je op de website van het RIVM.
Emoties tijdens de zwangerschap
Voor de meeste mensen is de zwangerschap een periode met grote veranderingen. Zwangerschap gaat gepaard met veel verschillende, soms wisselende emoties voor jou en je partner. Dit kunnen positieve en negatieve emoties zijn. Gek spul he, die hormonen! Het doet wat met je… Als je uit balans raakt en negatieve emoties overheersen, is het belangrijk dat je dit met ons bespreekt.
Foliumzuur, vitamine D, calcium en multivitamines
Foliumzuur (vitamine B11) speelt een belangrijke rol bij de vorming van het zenuwstelsel, dat vanaf de eerste dag na de bevruchting wordt aangelegd. Het gebruik van Foliumzuur vermindert de kans op neurale buis defecten (zoals bijvoorbeeld een ‘open ruggetje’ en een ‘hazenlip’) met 50-70%. De aanbevolen hoeveelheid is 0,4-0,5 milligram tot twaalf weken zwangerschap. Je kan foliumzuur zonder recept bij de drogist of de apotheek verkrijgen.
Slik per dag 10 microgram vitamine D, want zo houd je je botten en die van je kindje gezond.
Het wordt aangeraden om dagelijks 1 gram calcium te nemen tijdens de zwangerschap. Dit verlaagt de kans op een hoge bloeddruk/zwangerschapsvergiftiging. Dit staat gelijk aan ongeveer 5 melkproducten. In een multivitamine zit deels calcium, maar vaak niet voldoende. Je kunt ervoor kiezen dit aan te vullen met voeding of een multivitamine.
Eventueel kun je een multivitamine nemen, als aanvulling op je voeding. Let er dan altijd op dat deze geschikt is voor de zwangeren, want gewone multivitaminen zit vaak een te hoog gehalte vitamine A voor zwangeren. preparaten mag u in de zwangerschap niet gebruiken.
Toxoplasmose
Zowel in rauw vlees als in uitwerpselen van katten kan een parasiet zitten die toxoplasmose kan veroorzaken. Besmetting in de zwangerschap kan gevolgen hebben voor je ongeboren kind. Eet geen rauw of half-gegaard vlees (zoals rosbief, fricandeau, ossenworst, tartaar, carpaccio en filet américain) en was fruit en rauwe groenten goed. Vleeswaren als rauwe ham, rookvlees of salami hebben een speciale behandeling ondergaan en mogen wel gegeten worden. Omdat de parasiet ook in kattenuitwerpselen zit, is het beter om de kattenbak te laten verschonen door iemand anders, of draag handschoenen. Draag handschoenen als je in de tuin werkt of met potgrond in de weer bent. Pas ook op bij het met kinderen spelen in de zandbak.
Medicijnen
Bij kinderwens en tijdens de zwangerschap dient je altijd zorgvuldig te zijn met het gebruik van medicatie. Vertel de (huis)arts dat je graag zwanger wil worden of zwanger bent. Dit is van belang omdat sommige stoffen al vroeg in de zwangerschap invloed hebben op de ontwikkeling van je kind.
Homeopatische geneesmiddelen en zelfmedicatie zijn niet altijd veilig in de zwangerschap. Controleer altijd eerst de bijsluiter voordat je bepaalde medicijnen gaat gebruiken en/of overleg met je huisarts of de apotheek.
Bij pijnklachten kun je paracetamol zonder gevaar gebruiken. Zie de bijsluiter voor de dosis. Heb je andere pijnstilling nodig, overleg dan met je huisarts. Een verdoving voor een behandeling bij de tandarts is geen probleem, maar vertel uw tandarts wel dat je zwanger bent.
Schadelijke stoffen / Straling
Probeer tijdens de zwangerschap contact met de volgende stoffen te vermijden: verf op terpentinebasis, ongediertebestrijdingsmiddelen en chemicaliën. Van haarverf zijn tot nu toe geen schadelijke effecten bekend. Is een röntgenonderzoek tijdens de zwangerschap noodzakelijk, vermeld dan duidelijk dat je zwanger bent. Vaak kan het onderzoek uitgesteld worden tot na de bevalling. Soms kan de baarmoeder afgeschermd worden. Het kind krijgt dan zo min mogelijk straling.
Sporten
Tijdens de zwangerschap kun je blijven sporten zoals je gewend bent. Luister goed naar je lichaam en doe wat goed voelt. Zorg dat je niet geheel buiten adem raakt. Kun je ijdens het sporten geen volle zin meer praten? Dan is het tijd om een tandje lager te sporten in intensiteit. Buikspieroefeningen waarbij de rechte buikspieren extra worden belast, worden afgeraden. Zwemmen, fietsen, wandelen en fitness zijn sporten die je goed tot het einde van de zwangerschap kunt beoefenen. Minder verstandig zijn sporten waarbij je het risico loopt om iets tegen je buik aan te krijgen, of sporten waarbij je gemakkelijk met andere mensen botst of kunt vallen. Dat geldt bijvoorbeeld voor hockey, volleybal, skiën en voetbal. Duiken met zuurstofflessen wordt afgeraden tijdens de zwangerschap. Je hebt dan namelijk een grotere kans op decompressieziekte (‘duikersziekte’).
Vakanties
Als je zwanger bent, kun je in veel gevallen gerust op reis gaan. Als je van plan bent om naar verre landen te gaan, neem dan contact op met de GGD voor een reizigersadvies en eventuele vaccinaties. Het is verstandig een bestemming te kiezen waar goede medische zorg aanwezig is, mochten zich onverhoopt complicaties voordoen. Oriënteer je ook alvast vóór vertrek op medische rondom je verblijf.
Tegen vliegreizen bestaat uit medisch oogpunt, wanneer de zwangerschap ongecompliceerd verloopt, geen bezwaar. Veel vliegmaatschappijen willen echter geen zwangere vrouwen na 32-34 weken zwangerschapsduur vervoeren, omdat ze geen bevallingen aan boord in de lucht willen riskeren. Informeer hiernaar voordat je boekt; lees de vliegvoorwaarden. Sommige vliegmaatschappijen vragen vanaf een bepaalde zwangerschapsduur een fit-to-fly verklaring. Wij kunnen deze voor je maken. Vraag dit niet te vroeg, want deze zijn beperkt geldig.
Verblijf op grote hoogte wordt afgeraden. Door het afnemende zuurstofgehalte van de lucht is er namelijk minder zuurstof beschikbaar. Het advies is om niet langdurig hoger dan 2000 meter te verblijven.
Wist je dat je digitaal je eigen zwangerschapsgegevens kunt inzien en zo dus mee kunt nemen op vakantie? Dit kan via een app van ons softwaresysteem. Deze app download je hier en is gratis.
Voeding
In de zwangerschap is het belangrijk goed op je voeding te letten. Zo zijn er bijvoorbeeld producten die tijdens de zwangerschap afgeraden worden. Eten voor twee is niet nodig. Lijnen is tijdens de zwangerschap en tijdens het geven van borstvoeding niet verstandig. Vegetarisch eten tijdens de zwangerschap is geen probleem. Zonder vlees en of vis op het menu is het echter wel erg belangrijk om erop te letten dat u genoeg B-vitamines, omega-3 vetzuren en ijzer eet.
Eet geen zachte kazen die gemaakt zijn van rauwe melk (ongepasteuriseerd, ‘au lait cru’). Rauwe melk, bijvoorbeeld van de boer, moet je voor gebruik koken. In ongepasteuriseerde melk of kaas zit namelijk de listeria-bacterie. Gezonde volwassen worden nauwelijks ziek hiervan, maar het ongeboren kind is hier wel vatbaar voor. Er zijn ook nog andere producten die de listeria bacterie kunnen bevatten, zoals bijvoorbeeld voorverpakte gerookte zalm.
Eet liever geen lever en hooguit eenmaal per dag een product waar lever in is verwerkt, zoals leverworst of leverkaas. In lever zit namelijk veel vitamine A en dit kan tijdens de zwangerschap schadelijk zijn voor de gezondheid van je kind.
Voor actuele informatie over wat je wel en niet kunt eten, kun je de website van het Voedingscentrum raadplegen (klik hier). Ook heeft het voedingscentrum een handige app, namelijk ZwangerHap! (klik hier)
Werk
Bepaalde werkomstandigheden kunnen risico’s voor de zwangerschap met zich meebrengen. Werk waarin je wordt blootgesteld aan ioniserende straling (straling van radioactieve stoffen), chemische stoffen of infectierisico’s is niet bevorderlijk voor de gezondheid tijdens de zwangerschap. Als je met zulke werkomstandigheden te maken hebt, overleg dan met je werkgever of de Arbo-arts. Als je in nacht- of ploegendienst werkt, kun je aan je werkgever vragen om je werk- en rusttijden tijdens de zwangerschap aan te passen.
Zwangerschapsverlof
Het is belangrijk dat je uitgerust begint aan de bevalling en de nieuwe periode die op je staat te wachten. Iedere vrouw heeft recht op 16 weken zwangerschapsverlof. Je zwangerschapverlof gaat in vanaf 34 weken zwangerschap, of je kunt ervoor kiezen dit uit te stellen tot 36 weken zwangerschap. Naast een regeling voor zwangerschapsverlof bestaat er ook een regeling voor ouderschapsverlof. Kijk voor meer informatie op deze website.
Echo's & onderzoeken Controles Cursussen Aanmelden Wanneer bellen? Centering pregnancy